Zbog običajnog prava,žene se odriču imovine u korist muških članova porodice
Udruženje žena “Maja” Kravica predstavilo je juče situacionu analizu o uticaju običajnog prava na kvalitet života žena. Analiza je urađena na osnovu anketiranja po 100 žena iz opština Bratunac i Srebrenica a Rezultati su objavljeni u brošuri. Aktivnost je dio projekta “Podizanje svijesti o uticaju običajnog prava na kvalitet života žena” koje je tokom dva mjeseca realizovalo UŽ “Maja” Kravica – kaže Nada Marković, predsjednica Udruženja.
“Nekoliko aktivnosti smo imali. Urađena je situaciona analiza na uzorku od 200 žena u Srebrenici i Bratuncu, održali smo radionice i odštampali brošuru sa rezultatima analize.Temu smo pokrenuli jer smo kroz naš rad uvidjeli da žene nisu nosioci svojih gazdinstava, što ih opet sprječava da ostvare određena prava. Kod nas je običaj da se muškim članovima porodice, ostavlja nasledstvo jer tako nalaže tradicija” – kaže Markovićeva.
Istaživanje na uzorku od 200 žena u Bratuncu i Srebrenici o uticaju običajnog prava sprovedeno je među ženama starosti od 20 do 70 godina. Cilj je bio sagledati njihove stavove o naslednom pravu, odricanju od imovinskog naslijeđa i povezanosti s društvenim i pravnim aspektima – kaže Željana Pjevalica iz UŽ “Priroda” Bratunac.
“Mogu reći da smo došli do očekivanih rezultata. Prije svega, ne bi se ni zvalo običajno pravo, da nije ukorijenjeno u tradiciji. Što se tiče iskustva sa nasleđivanjem ili odricanjem od naslijeđa, više od 50% se odreklo naslijeđa u koristi svoje braće, rođaka itd. jer je “sramota” od komšiluka i zajednice prihvatiti naslijeđe. Takođe smo imali nekoliko polustruktuiranih intervjua u kojim su žene rekle da bi možda, kada bi ponovo bile u prilici da uzmu nasledstvo, ne bi se odrekle tog prava. Ako nemaju imovine, žene ne mogu dobiti podsticaje, žene povratnice imale su probleme oko izgradnje kuća, jer zemljište nije bilo na njihovo ime. Takođe, ukoliko je žena žrtva nasilja, bez imovine, takođe je u jako lošem položaju. Mi se trudimo da promovišemo zakonsku regulativu ali bez obzira na to, tradicija i običajno pravo i dalje imaju veliku ulogu kod nas” – kaže Pjevalica.
Stana Medić iz Udruženja “Sara” Srebrenica kaže da je na predstavljanju brošure o uticaju običajnog prava na kvalitet života žena saznala nove informacije o ovoj temi.
“Da budem iskrena vrlo malo sam znala i dobro mi je došlo da dobijem nove informacije i budem upućena. Ono što mi je najupečatljivije iz ovih rezultata je da su žene rekle da se odricanje od nasledstva „podrazumijeva“ , ali vjerujem da će u dogledno vrijeme to običajno pravo da se promijeni“ – poručuje Medićeva.
Iz Džender komisije Opštine Bratunac kažu da podržavaju sve aktivnosti koje imaju za cilj jednak tretman žena i muškaraca.
„Kao Komisija podržavamo ovaj projekat jer informiše žene o pozitivnim zakonskim odredbama vezanim za nasleđivanje. Još uvijek, tradicija kod nas ima veliki uticaj ali mi ćemo evo i kroz naše aktivnosti dijeliti ove brošure i informisati građane o njihovim pravima“ – kaže Mirjana Ostojić, član Džender komisije Opštine Bratunac.
Projekat “Podizanje svijesti o uticaju običajnog prava na kvalitet života žena” je trajao od decembra 2023. do februara 2024.godine. Podržan je od Fondacije za osnaživanje žena Sarajevo.
