Pančićeva omorika vrsta od značaja, 2.000 novih sadnica obogatiće šume Srpske
U fokusu ovogodišnjeg obilježavanja 21. marta, Svjetskog dana šuma, je Pančićeva omorika, od čijeg pronalaska je prošlo 150 godina, a 2.000 sadnica ovog drveta obogatiće šume Srpske.
S tim u vezi, i Vlada Srpske juče je donijela Odluku o proglašenju Pančićeve omorike vrstom od republičkog značaja radi uživanja posebnog statusa i načina upravljanja.
“Prirodni areal rasprostranjenja Pančićeve omorike je u istočnom dijelu Republike Srpske, čije postojanje je registrovano na 26 nalazišta raspoređenih na teritoriji opština Milići, Srebrenica, Han Pijesak, Rogatica, Višegrad, Čajniče i Foča”, navode iz Vlade RS.
Branislava Dukić iz Centra za životnu sredinu za “Nezavisne novine” ističe da, za razliku od nekih drugih evropskih zemalja, više od 50 odsto teritorije naše zemlje pokriveno je šumama, ali da stanje nije na nivou na kojem bismo željeli da bude. “Naročito zato što su velike površina šuma, u stvari, privredne šume, kojima se redovno gazduje, pa u tom smislu ne uživaju neku zaštitu”, rekla je Dukićeva.
Kako kaže, mi po zakonu imamo tri zaštićene prašume, i to Perućica, Lom te Janj.
“No, šira javnost možda ne zna da mi imamo još 12 prašuma, koje nemaju zakonsku zaštitu, ali sa naučne strane uživaju sve kvalitete da budu proglašene. To su kompleksi šuma u kojima ljudska ruka nije ništa radila više od 100 godina. Takođe, mi smo u procesu iniciranja zaštite pojasa oko Banjaluke, tj. komplekse šuma Trapista, Banj brda, ta potkovica koja okružuje Banjaluku”, dodala je ona.
Na ovaj dan je organizovano i pošumljavanja širom Srpske, a sve sa ciljem podizanja svijesti o značaju šuma i njihove zaštite.
Kako je kazala Ljubica Lukač, tehnička direktorica Centra za sjemensko-rasadničku proizvodnju u Doboju, obezbijeđeno je oko 2.000 sadnica Pančićeve omorike za podjelu po javnom pozivu preduzeća “Šume Republike Srpske”.
Navela je da je riječ o trogodišnjim sadnicama preostalim nakon uspješno realizovanog naučnoistraživačkog projekta očuvanja genofonda Pančićeve omorike, koji je inicirao Milan Mataruga, profesor Šumarskog fakulteta u Banjaluci.
Lukačeva je istakla da je projekat očuvanja genofonda Pančićeve omorike trajao tri godine tako što je prvo prikupljeno sjeme iz prirodnih sastojina koje prate srednji tok rijeke Drine u Republici Srpskoj i Srbiji.
Navela je da je preostalo oko 3.000 sadnica Pančićeve omorike, od kojih je oko 1.000 namijenjeno za popunjavanje plantaža s obzirom na očekivane gubitke usljed oštećenja od divljači, te prirodnog ili ljudskog faktora.
Ove godine Šumarski fakultet UNIBL u saradnji s Akademijom nauka i umjetnosti Republike Srpske, “Šumama Republike Srpske” i Republičkim zavodom za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa, povodom Svjetskog dana šuma i jubileja 150 godina od otkrića Pančićeve omorike, obilježava ovaj datum kako bi podstakli sve nas da shvatimo značaj ove vrste i njenih staništa, njene ekološke i estetske vrijednosti, kao i mogućnosti da se ova vrsta zaštiti i da bude više zastupljena u korišćenju u našim gradovima, drvoredima, okućnicama, institucijama itd.
Inače, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, vrijednost šumskih plodova prikupljenih i ubranih u šumama Republike Srpske u prošloj godini iznosila je 3,9 miliona KM.
Iz Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Srpske su naveli da šume i šumsko zemljište zauzimaju 53 odsto od ukupne površine RS, te da je 77 odsto u svojini Srpske, a 23 odsto su šume sa pravom svojine.
